Anhydrytowa wylewka – z anhydrytu, czy z gipsu?

Niektórzy dzielą beton komórkowy na piaskowy i popiołowy. W przypadku wylewek anhydrytowych można zastosować bardzo podobne rozróżnienie.

Wsad technologiczny

W procesie produkcji piaskowego betonu komórkowego podstawowym kruszywem jest piasek, a w produkcji popiołowego betonu komórkowego popiół lotny powstający w wyniku spalania węgla w elektrowniach i elektrociepłowniach węglowych.
Analogicznie naturalna wylewka anhydrytowa jest wytwarzana z anhydrytu – minerału wydobywanego w kopalniach anhydrytu.
Natomiast do produkcji syntetycznej wylewki anhydrytowej wykorzystywany jest wyprażony gips poreakcyjny powstający w instalacjach odsiarczania spalin (IOS) elektrowni i elektrociepłowni węglowych. W reaktorze spaliny wchodzą w reakcję z sorbentem (mączka wapienna lub wapno hydratyzowane) i w ten sposób powstaje gips poreakcyjny, czyli dwuwodny siarczan wapnia. Inne nazwy gipsu poreakcyjnego to: gips syntetyczny, gips ekologiczny lub gips REA.

Wylewka naturalna i syntetyczna – porównanie

W zestawieniu dwóch wylewek z naturalnego anhydrytu i syntetycznej z gipsu poreakcyjnego zacznę od podobieństw.
Obie wylewki mają bardzo niską, bezpieczną dla ludzi, promieniotwórczość naturalną oraz bardzo zbliżone własności technologiczne.

A jakie są różnice?

Zwolennicy odwodnionego gipsu syntetycznego stawiają zarzut, że anhydryt naturalny może zawierać inne pierwiastki. Jednak istnieją złoża anhydrytu, który nie zawierają zanieczyszczeń. Skały gipsowe i anhydrytowe tylko wyjątkowo, przy minimalnych ilościach zanieczyszczeń, mają barwę białą.[1]

W tym miejscu rodzi się pytanie, czy w gipsie poreakcyjnym jest 100% gipsu?
Gips poreakcyjny w swoim składzie zawiera: węglan wapnia, węglan magnezu, tlenki żelaza, alkalia oraz ślady substancji nieorganicznej i organicznej[2]. Jeśli gips poreakcyjny zawiera mniejszą ilość zanieczyszczeń, to ma barwę białą, jeśli większą ilość zanieczyszczeń, jest koloru kremowego, beżowego lub nawet burego.
Wg wytycznych EUROGYPSUM do celów budowlanych przeznacza się gips G-95, który zawiera co najmniej 95% dwuwodnego siarczanu wapnia.
Nasze elektrownie wytwarzają gips poreakcyjny, w którym zawartość dwuwodnego siarczanu wapnia wynosi: Bełchatów – 97,1%, Dolna Odra – 96,6%, Konin – 97,63%, Opole 99,2%, Połaniec – 97,06%, Łaziska powyżej 90%, Kozienice i Jaworzno III – powyżej 95%.[3]

Kolejne różnice dotyczą odmiennych reakcji w procesie urabiania gipsu poreakcyjnego. Gips syntetyczny cechuje:
• bardzo krótki czas wiązania,
• jest trudniej urabialny,
• posiada małą spoistość ziarnową,
• posiada barwę lekko kremową,
• charakteryzuje się szybszym przyrostem wytrzymałości. …
Budowlany gips syntetyczny wymaga stosowania domieszek modyfikujących właściwości gipsu w zależności od rodzajów produkowanych wyrobów.[5] Konieczność stosowania domieszek, czyli plastyfikatorów poprawiających urabialność wyprażonego gipsu poreakcyjnego może być przyczyną zanieczyszczeń chemicznych (LZO). Być może dlatego żadna dostępna na rynku syntetyczna wylewka anhydrytowa wytwarzana na bazie odwodnionego gipsu z odsiarczania spalin nie posiada certyfikatów wskazujących na niską zawartość lotnych związków organicznych.

Certyfikowana jakość

Natomiast wylewki produkowane na naturalnym anhydrycie takie certyfikaty posiadają. Co więcej certyfikat z najwyższą, trudną do osiągnięcia minimalną emisją LZO. Co oznacza, że wylewki tej klasy to najbardziej bezpieczne wylewki na rynku.

Jesteśmy zwolennikami budownictwa zrównoważonego, w tym także wykorzystywania produktów ubocznych w produkcji materiałów budowlanych. Jednak w takim przypadku kupujący powinni mieć świadomość jakie materiały wybierają do swych domów.

[1] Chłądzyński S. Spoiwa gipsowe w budownictwie, GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A., Warszawa 2008 r.

[2] http://doradcatechmot.pl/2018/08/20/jak-powstaje-reagips/, dostęp: 10. 01. 2022
[3] Mikoś J., Budowlany gips syntetyczny z odsiarczania spalin, K.P.B. Politechniki Śląskiej Gliwice – Kokotek, 28.09 – 01.10.2000 r.